#10 Waarom we stoppen met spelen (en hoe we dit weer oppakken)

Over waarom volwassenen zo serieus zijn en hoe je weer wat speelsheid in je leven brengt.

Apr 18, 2025

House of Motivation is jouw wekelijkse dosis mentale brandstof. Kort, scherp en toepasbaar. Iedere vrijdag om 10:00 uur wordt de nieuwe editie verstuurd. Meld je hier gratis aan!

Gratis aanmelden

Leestijd: 4 minuten

Hey,

Leuk dat je er weer bent.

We waren op bezoek bij de ouders van een vriend van ons. In hun huis staat in een hoekje van de woonkamer een muizenhuis (mag ik dit ook als ik geen kinderen heb?), compleet met een mini-bed, mini-theeserviesjes en een piepkleine kast.

Zodra hun kleinkinderen binnenkomen, fluistert Kitty: “Sssst… de muisjes slapen nog.” De kinderen gieren. Ze vertellen ons dat ze iedere keer dat hun kleinkinderen komen, ze het huisje verplaatsen en de meubels net even anders neerzetten. Alsof de muizen daar echt leven.

Een paar dagen later fiets ik met Jona door de stad. Regen. Plassen. Terwijl ik zigzaggend probeer droog te blijven, hoor ik achter me een gil. Jona scheurt recht door een diepe plas, benen in de lucht, met zo’n grijns dat ik niet anders kan dan volgen.

Wanneer ben ik daar precies mee gestopt?

En niet alleen ik. Op straat zie ik vooral haast, koptelefoons en heel veel fronsende blikken. Spelen lijkt alleen nog voorbehouden aan kinderen. En dat terwijl spelen misschien wel het enige is dat ons nog een beetje lucht geeft in een overprikkelde wereld…

Waarom spelen belangrijk is — Getekend door een lachende Jonathan.

Waarom we verleerd zijn te spelen

Als kind is spelen onze standaardinstelling. Je hoeft er niks voor te doen. Het ontstaat gewoon. Je verzint iets. Je doet alsof. Je probeert. Je struikelt. Je giert het uit.
De hele dag lang hoef je niks anders te doen dan spelen.

Wanneer verleren we dat? Ergens rond de middelbare school denk ik, dat is vaak het moment dat je kind af bent en nu toch echt serieus moet gaan worden.

We zijn zo geconditioneerd om nuttig te zijn, dat ‘doelloos plezier’ voelt als tijdverspilling. Maar precies daar gaat het mis.

Volgens neuropsychiater Stuart Brown (auteur van het boek Play) is spelen net zo essentieel als slapen of eten. Het is geen luxe. Het is brandstof voor creativiteit, ontspanning en mentale gezondheid.

"The opposite of play is not work, it's depression."
– Stuart Brown

En dat is nog niet alles. Dr. Brown heeft jarenlang dierengedrag bestudeerd. Die studies bij dieren hebben aangetoond dat een gebrek aan speelmogelijkheden kan leiden tot ernstige gedragsproblemen en een verminderd vermogen om zich aan te passen aan veranderende omgevingen.

Één ding is zeker: zonder speelsheid wordt alles zwaar. We verliezen onze nieuwsgierigheid, spontaniteit, verwondering. En misschien ook wel een stukje van onszelf.

Zo breng je spelen terug in je leven

Plan een speeluur
Ja, echt. Zet het in je agenda. Een uur per week waarin niks hoeft te kloppen. Geen doel. Geen prestatie. Gewoon doen wat leuk is.
(Ik wil dit al maanden online organiseren voor vrienden. Goede reminder.)
Doe iets waar je slecht in bent
Bak een taart met gekke ingrediënten in allerlei felle kleuren. Teken een onherkenbare kat. Dans alsof niemand kijkt. Doe eens lekker gek. En dan bedoel ik niet zomaar gek. Internetgekkie-gek. (Bonuspunten als je mij hier een filmpje van stuurt.) Het gaat erom dat je plezier hebt.
Stel vragen zoals kinderen dat doen
Nog zoiets leuks dat kinderen hebben, maar dat wij als volwassenen kwijt lijken te raken: verwondering. Stel eens vragen zoals een kind dat zou doen.
Waarom is de lucht blauw? Waarom hebben muggen geen winterjas? Waarom drink je koffie als je moe bent?
Speel met je omgeving
Loop achteruit door de supermarkt. Geef voorwerpen gekke stemmen. Speel 'de vloer is lava'. Klim je neefje achterna in de speeltuin. Maak van het gewone iets geks.
Neem jezelf (iets) minder serieus
Zet een gekke ringtone op je telefoon. Stuur een gifje in plaats van een serieuze mail. Trek een raar gezicht naar een kind op straat.

Onthoud: Speel eens wat vaker. Het leven is al serieus genoeg.

Tot de volgende,
Xandora

📩 Wat was jouw favoriete spel als kind? Laat het me weten, ik reageer altijd.
💡Moet je door dit verhaal aan iemand denken? Stuur deze mail dan nu door!
🔜 Volgende week: Slimme gewoontes bouwen doe je zo